Trustworthiness
ความเชื่อใจ
พักนี้ยุ่งมากมาย แบบมากที่สุด แต่ก็ยังได้ฟังเรื่องราวหลายๆ เรื่อง ที่เกิดขึ้นโดยตรงกับคนรอบข้าง โดยเฉพาะความ “เชื่อใจ หรือไว้ใจ” ในการดำเนินธุรกิจ และเกี่ยวโยงไปยังเรื่องเงินทองและผลประโยชน์. การสร้างความเชื่อถือไม่ได้สร้างมาง่าย ๆ เลยคะ ในทางกลับกัน การทำลายความไว้ใจและเชื่อถือซึ่งกันและกันนั้น ใช้เวลาสั้นมาก ไม่เกิน วัน อาทิตย์ หรือ เดือนเลย. ส่วนใหญ่ในฐานะที่เราตัวเลข ก็ปาเข้าไป แบบว่าผ่านหลักสี่พลาซ่า มาละ (ในที่นี้สมมุติว่า เราๆ อายุ ยืนถึง ๘๐ ปี). บางคนมีประสบการณ์ไม่รู้กี่ครั้ง ทุกครั้งก็บอกว่าเข็ด จะไม่ไว้ใจใครอีกละ ทำดีไม่ได้ดี ความสัมพันธ์ที่มีมา เกือบ ๒๐ ปี ก็มอดม้วยมรณาภายในแค่วันเดียว เพราะเรื่องผลประโยชน์.
Written agreement – สัญญาที่เขียนขึ้นมา
หลายคนคงสงสัยมันเกี่ยวอะไรกันกับคำว่า เชื่อใจ หรือไว้ใจ. ก็เกี่ยวสิคะ ในเมื่อเรา ๆ ต่างมีประสบการณ์ ต้องสูญเสีย สิ้นซึ่งชื่อเสียง เงินทอง มิตรภาพ ก็เพราะความเชื่อใจนี่แหละคะ. ถึงบอกไงคะ ทุกอย่างต้องทำเป็นหนังสือ เขียนขึ้นมาได้หมดคะ หาพยายนมาเซ็น ไม่ก็ไปทำโนตารี่ได้คะ กันไว้ก่อน. สัญญาที่จำเป็นมากๆๆ ต้องมีนะคะ เพื่อเราจะได้ รักษาความ เชื่อถือ และเชื่อใจที่เรามีมาให้กันและกัน.
1.) Partnership agreement สัญญาการทำธุรกิจ หรือ ธุรกรรมต่าง ๆ ร่วมกัน ทั้งที่แบบเป็นทางการไม่เป็นทางการ. อะไรก็ตามที่มีเรื่องเงินและผลประโยชน์เข้ามาเกี่ยวข้องควรจะมี. ในทางธุรกิจ สัญญาตัวนี้สามารถระบุได้ว่า ใครจะทำอะไร รับผิดชอบส่วนไหน แบ่งผลประโยชน์ยังไง.
ถ้าฉันลงทุนคนละครึ่งกับคุณ จะแบ่งผลประโยชน์กันยังไง.
ถ้าฉันลงทุนด้วย ฉันทำงานด้วย แต่คุณแค่ลงเงิน จะแบ่งผลประโยชน์กันไง ฉันทำงานฉันต้องได้เงินเดือนนะ แล้วเดือนละเท่าไรละ ที่เหมาะสม ที่ตกลงกัน.
ฉันทำงานด้วย เราต่าง คนก็ต่างกันทำงาน ฉัน มีทักษะมีความรู้มากกว่าคุณ ส่วนคุณ ทำงานเบาๆ คุณรับเงินเดือนเท่าฉันไมได้นะ.
ที่กล่าวมานั้น คือความจริงที่เกิดขึ้น ทุกวัน ทุก เดือน และก็ทุกรัฐที่มีคนทำธุรกิจไงคะ. ทนายความถึงรวยกันไง เพราะเขียนสัญญาพวกนี้แหละคุณ. ทำเองก็ได้คะไม่ต้องใช้ทนายก็ได้ ทำสัญญา แต่ต้องมีพยาน รู้เห็นและมีการโนตารี่แค่นั้นเองคะ.
2.) Consulting agreement สัญญาว่าด้วยการเป็นที่ปรึกษา อันนี้ใกล้ตัวหน่อย แต่จริงๆ แล้วยังไม่ได้เซ็นสัญญาอะไรกับใครคะ. แต่ถ้ามีการตกลงอย่างจริง ๆ จัง ก็คือต้องทำสัญญานะคะ. ทุกวันนี้ก็ไม่ได้เคร่งเครียดอะไร และไม่ต้องการผูกมัด หรือรับผิดชอบใคร ๆ. สัญญานี้หลายคนอาจจะเคยเห็นเคยอ่าน ส่วนแหวนเอง อ่านมาเยอะคะและสำคัญมาก เพราะการแยกแยะระหว่างการเป็นที่ปรึกษา กับการเป็นหุ้นส่วนของธุรกิจนั้น ขอบข่ายความรับผิดชอบจะไม่เหมือนกันคะ. ที่ปรึกษาทำตามหน้าที่ ที่ได้ระบุไว้ในสัญญาเท่านั้น และจะรับผิดชอบเฉพาะส่วนที่ระบุไว้ในสํญญาคะ.
3.) Employment agreement เอกสารฉบับนี้สำคัญมากคะสำหรับคนที่ทำงานรับจ้างทุกคน ไม่ว่าจะพนักงานประจำ พนักงาน รายชั่วโมง พนักงาน ชั่วคราว หรือที่ปรึกษาคะ (กลุ่มรับแบบ 1099-Mis). เนื่องจากส่วนใหญ่รัฐต่าง ๆที่อเมริกาเป็นการจ้างงานแบบ at will employment จะเลิกจ้าง จะจ้างวันไหนก็กระทำกันได้ทั้งสองฝ่าย ตราบใดที่ไม่ได้ทำผิดจรรยาบรรณอันดีงามและไม่ผิดกฏหมาย และขัดแย้งต่อ Federal law. ตัวอย่างเช่น นายจ้างระบุว่า ฉันจะจ้างเธอนะ จะทำวีซ่าทำงานให้เธอจากเมืองไทย แต่เธอต้องทำงานกับฉันอย่างน้อย 15 ปีนะ ถึงไปทำงานกับคนอื่นได้. การเขียนสัญญาแบบนี้เขียนได้คะ แต่เป็นโมฆะแน่นอน ยิ่งไปทำงานในรัฐที่แบบ ลูกจ้าง หรือนายจ้างเลิกจ้างได้ตลอดเวลานี่ยิ่งไม่มีผลเลยคะ. อีกอย่าง ทำได้ไงให้คนทำงานกับตัวเองด้วย 15 ปี อ่านแล้วยังตลกเลย ทนายที่ไหน ร่างสัญญาแบบนี้ก็น่าจะมีนะ . อันนี้คนละส่วนกับการไม่เปิดเผยข้อมูลหลังการเลิกจ้างนะคะ เช่น ในธุรกิจประเภท ที่เป็นคู่แข่งกันจะมีสัญญาให้เซ็น nondisclosure agreement คือเรื่องปกติคะ.
4.) Loan agreement สัญญาเงินกู้ เอกสารฉบับนี้สำคัญมากในการรักษาความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน ญาติสนิท หรือคนที่เรารักและนับถือ. ไม่จำเป็นต้องทำสัญญาขึ้นมาก็ได้คะ ถ้าเราไม่คิดว่าเราจะได้เงินนั้นคืน หรือว่าเราอยากช่วยเหลือโดยไม่หวังผลตอบแทน. ถ้าเราแอบหวังนิด ๆ ว่าอาจจะได้เงินคืนเพราะเขาคนนั้น น่าเชื่อถือ จิตใจงดงาม (โปรดเตรียมใจเผื่อความผิดหวังด้วยนะคะ).
5.) Residential Listing Agreement สัญญาซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ โดยเฉพาะกลุ่มที่มีอาชีพนี้ เท่าที่ทราบกัน ถ้าเราเซ็นสัญญากับเอเจ้น เรามีหน้าที่ปฏิบัติตามสัญญานั้น ส่วนใหญ่น่าจะ 3 เดือน เช่นการลิสขายร้านอาหาร ตรวจสอบคุณสมบัติเอเจ้นก่อนเซ็นนะคะ บางคนทำงานดีมาก บางคนก็ตรงกันข้ามคะ.
Author’s comment – อยากเสนอความเห็น
1.) อย่าใช้ความสัมพันธ์ที่มีมานานแสนนาน ต้องสูญสิ้นไปกับสายลม. ท่านสามารถป้องกันได้โดยกการทำสัญญาที่เป็นลายลักษณ์อักษร. โดยเฉพาะในการทำธุรกิจด้วยกัน จำเป็นอย่างยิ่งว่าต้องมีสัญญาทางธุรกิจ. ถ้ามีสัญญาแล้วยังทะเลาะกันอีก ก็เอาสัญญานั้นนะค้ามาสู้กัน. ปล1. ทำคู่ฉบับด้วยนะคะ ปล.2. ถ้าเป็นภาษาไทยควรแปล เพื่อจะได้ประหยัดเวลาในการฟ้องร้อง.
2.) ไม่ต้องไปทำงานให้ใครก่อนเลยนะคะ ความเชื่อใจมันกินไม่ได้ และไม่เท่คะ (เตือนตัวเอง ทำมานานตอนนี้เลิกละ) เหมือนเราทำงานให้ใคร ขายของให้ใคร ส่งใบเรียกเก็บเงินเมื่อทำงานเสร็จ หรือส่งเก็บไปก่อนคะ บอกว่าค่ามัดจำ หรือบอกว่าให้จ่ายเมื่องานเสร็จ. คุณจะได้ไม่ต้องเหนื่อยฟรี ๆ และเสียของฟรี ๆ (กรณีค้าขายคะ). ถ้าส่งบิลเรียเก็บเงิน แล้วทำงานให้เรียบร้อย หรือส่งของให้เรียบร้อย ยังไม่ได้รับเงิน ให้เลิกทำธุรกรรมกับบุคคล หรือองค์กรเหล่านั้นคะ (ยกเว้นกรณีคุณทำการกุศลเป็นหลักและก็รวยอยู่แล้วไม่จำเป็นต้องใช้เงิน).
3.) คนไทย หรือชาติไหน ๆ ก็เป็นคนอยากรู้อยากเห็น ภาษาอังกฤษว่า Curious ภาษาบ้าน ๆ ก็ “เผือก” ก็ไม่เสียหายนะคะ กรณี เราทำธุรกิจกับคนไหน ขายของให้ใคร ไปช่วยใครบ้าง (ยกเว้นคุณมีวิชาชีพที่ไม่สามารถเปิดเผยความลับลูกค้า). เอ่ยๆ บ้างก็ดีนะคะ เราจะได้มีพยานปากรู้เห็น อ้อ ไม่ใช่แค่เอ่ยนะคะ แสดงเอกสารด้วยยิ่งดีคะ เพราะนอกจากเราจะได้พยานปากแล้ว พยานปากฝ่ายเรายังได้เห็นเอกสารด้วยนะคะ ขอย้ำแบบเป็นห่วง. กรณีผู้มีวิชาชีพอย่างแหวนนี่เอ่ยนามไม่ได้คะ ได้แต่สมมติ และไม่แฉคะ และไม่เอาบิลเรียกเก็บเงินที่เขาไม่จ่ายไปบังคับให้เขาจ่ายที่ small claim court แน่นอนคะ แต่จะไม่เสียเวลาไปกับคนประเภทนี้คะ ทำงานให้ครั้งเดียวจบกัน ถือว่าทำบุญ สบายใจด้วย (ไม่รู้ใครร้อนตัวบ้างงานนี้ ขออภัยนะคะ).
4.) ใครทีทำงานรับเงินเดือน จะรายวัน รายชั่วโมง รายปี ถ้าผ่านไป 1 week หลังจากคุณทำงาน ที่นายจ้างระบุว่า ทางกิจการมีนโยบายจ่ายเงินเดือนค่าจ้างทุกสิ้นเดือน ทุกกลางเดือน ถ้าไม่ได้ให้ทวงนะคะ อย่าปล่อย ถ้าปล่อย ไปหลายเดือน คุณจะหมดโอกาสทวงคะ. มีเห็นมาแล้วคะ เพราะสงสารกิจการ แย่ แต่หารู้ไม่ เจ้าของกิจการเอาเงินไปถ่ายเท จ่ายค่าเทอม มหาวิทยาลัยเอกชนให้ลูก ๆ จนต้องประสบปัญหากระแสเงินสดขาดมือ. พอลูกน้องรวมตัวกันจะฟ้อง ขู่ว่าจะยื่นเป็นกิจการล้มละลาย. ซึ่งผลที่ตามมาลูกจ้างแทบจะไม่ได้อะไรเลย แถมต้องมาเสียค่าทนายฟ้องร้องอีก. โปรดทราบนะคะ กิจการทำเรื่องล้มละลายไม่กระทบเจ้าของนะคะ ถ้าจดแบบ Limited liability Company or Corporation พึงระวังคะ. มีหนี้ IRS, State and Student Loan แค่นั้นนะคะ ที่ลบไมไม่ได้จาก bankruptcy นอกนั้นลบได้หมดเลยคะ.
5.) Better safe than Sorry คำนี้เห็นฝรั่งพูดกันบ่อยคะ เหมือนกับว่า “กันไว้ดีกว่าแก้” ภาษาโบราณบ้านเรานะคะ. ฟังเพลงพี่หนุ่ยนะคะ ยังเพราะอยู่ “เพราะรักจึงยอมไว้ใจ”.
เรียบเรียงโดย : แหวนเพ็ชร วังคีรี โรลล์, ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต (CPA)
ที่มา : เขียนขึ้นเพื่อเตือนสติตัวเองและคนที่อ่านจากมีประสบการณ์ตรงหลายๆ ครั้ง
วันที่ : วันพฤหัสบดีที่ 10 เมษายน 2560 , April 10th , 2017
